تفاوت زبان کامپایلری با زبان مفسری

تفاوت زبان کامپایلری با زبان مفسری چیست ؟ زبان های برنامه نویسی در حالت کلی به دو دسته زبان های سطح بالا و زبان های سطح پایین تقسیم بندی می شوند . زبان های سطح بالا برای انسان قابل فهم تر بوده و برای ماشین یا به عبارتی سیستم شما ، خوانایی کمتری دارند و در زبان های سطح پایین این موضوع برعکس است و در زبان های سطح پایین ، انسان قابلیت فهم و درک کمتری از این نوع زبان ها دارد و درمقابل سیستم درک بالاتری از این نوع زبان ها دارد . زبان های سطح بالا را می بایست توسط ابزارهایی به زبان ماشین ( زبان 0 و 1 ) تبدیل کرد تا ماشین نیز بتواند دستورات نوشته شده را درک کند .

پس سیستم شما با زبان های سطح پایین مشکلی ندارد و تنها باید فکری به حال زبان های سطح بالا کرد . زبان های سطح بالا خود به 2 دسته اصلی تقسیم می شوند ، زبان های برنامه نویسی کامپایلری و زبان های برنامه نویسی مفسری ! اینکه تفاوت این دو زبان چیست و کدام یک عملکرد بهتری دارند و … درمورد همگی در این مقاله صحبت خواهیم کرد . در ابتدا از زبان های مفسری شروع می کنیم .

زبان برنامه نویسی مفسری

قبل از توضیح تفاوت زبان کامپایلری با زبان مفسری باید خصوصیات این دو زبان را بشناسیم . در زبان لاتین مفسر معادل Interpreter است . زبان های برنامه نویسی مفسری توسط نرم افزار مفسر اجرا می شوند . مفسر خود یک نرم افزار است که کدهای یک زبان مفسری را به زبان ماشین تبدیل می کند تا نهایتا به مرحله اجرا برسد . کدهایی که توسط زبان های مفسری نوشته می شوند وابسته به سخت افزار خاصی نیستند و میتوانند روی هر سیستم اجرا شوند به شرطی که نرم افزار مفسر روی آن سیستم وجود داشته باشد . در زبان های مفسری کدهای نوشته شده از بالا به پایین به شکل خط به خط خوانده شده و اجرا می شوند یعنی هرخط توسط مفسر خوانده شده و اجرا می شود تا به خط بعدی برسد و به همین ترتیب تمامی خطوط برنامه خوانده شده و اجرا خواهد شد .

این زبان های برنامه نویسی عموما دارای سرعت پایین تری هستند اما برنامه نویسی توسط آنها بسیار ساده و قابل فهم است . اگر چند نمونه از زبان های مفسری را نام ببریم میتوان به زبان های پایتون ، php ،  زبان روبی ، JavaScript و Perl اشاره کرد . اجرای کد در زبان های مفسری هربار انجام می شود به این شکل که اگر برنامه یکبار اجرا شد ، در دفعات بعدی اجرا نیز مفسر کل برنامه را مجددا پیمایش نموده و خروجی کدها را نمایش خواهد داد . پس این روند در هربار اجرای برنامه ادامه خواهد داشت .

زبان برنامه نویسی کامپایلری

در زبان لاتین کامپایلر معادل Compiler است . زبان های برنامه نویسی کامپایلری نیز زبان های سطح بالا هستند که باید به کدماشین تبدیل شوند . کامپایلر نیز یک برنامه است که کدهای زبان کامپایلری را ابتدا تبدیل به یک زبان میانی نموده و سپس کدهای این زبان میانی را به زبان ماشین یعنی 0 و 1 تبدیل می کند . تفاوت کامپایلر با مفسر در سرعت و روند اجرای کد ها مشخص می شود . در زبان های کامپایلری کدها همانند مفسر به شکل خط به خط اجرا نمی شوند و ابتدا کل برنامه بررسی شده و نهایتا سورس کلی پروژه اجرا خواهد شد . زبان هایی همچون C , سی شارپ و جاوا در دسته زبان های کامپایلری قرار دارند .

این زبان ها به نوعی وابسته به سخت افزار هستند و برای برنامه نویسی در این نوع زبان ها باید شناخت مناسبی از سخت افزار و شبکه داشت . از مزیت های این زبان های برنامه نویسی میتوان به سرعت فوق العاده بالای آن ها ، امکانات بسیار زیاد برنامه نویسی و دسترسی به پایین ترین سطوح سخت افزاری و نرم افزاری و … اشاره نمود . کسب مهارت در این نوع زبان های برنامه نویسی نیازمند چندین سال کار و تجربه است .

تفاوت زبان کامپایلری با زبان مفسری

تفاوت زبان کامپایلری با زبان مفسری را میتوان در چند گزینه اصلی خلاصه کرد که در ادامه خدمتتان توضیح داده شده است اما میتوان اینگونه گفت که اصلی ترین تفاوت زبان کامپایلری با زبان مفسری در وابستگی یا عدم وابستگی به سیستم است .

• اولین تفاوت در روش اجرای کدها است

در زبان های کامپایلری ، ابتدا یکبار به شکل کامل کدهای پروژه ترجمه شده و سپس برنامه از روی فایل کامپایل شده اجرا می شود . به عبارتی یک محصول نهایی در دسترس داریم ( همانند برنامه های کامپیوتری با فرمت exe ) که کدهای آن قبلا نوشته شده ، تست شده و اکنون آماده اجرا هستند و هربار نیازی به ورود کدها به داخل کامپایلر و اجرای آن نیست . مگر اینکه قصد داشته باشیم تا وارد کدها شده و تغییراتی را در داخل نرم افزار اعمال کنیم و مجدد کدهای برنامه را کامپایل نموده و خروجی اجرایی بگیریم . اما در زبان های مفسری هربار که برنامه را اجرا کنید ، تمامی کدهای نرم افزار مجدد خط به خط تفسیر شده و برنامه نهایی اجرا خواهد شد . ( به عبارتی روند تفسیر و اجرای برنامه هربار تکرار خواهد شد )

• تفاوت دوم وابستگی و عدم وابستگی به سخت افزار است

نرم افزارهایی که با زبان های کامپایلری ایجاد می شوند تنها یکبار کدهای آن کامپایل شده و آماده کار می شود و از آن به بعد میتوانید روی همان سیستم بدون نیاز به کامپایلر آن را اجرا کنید . اما در زبان های مفسری برای اینکه کدها اجرا شوند و خروجی دریافت کنیم ، نیاز به یک نرم افزار مفسر داریم پس کدهای شما در همان سیستم یا هرسیستم دیگری امکان اجرا دارد و وابسته به سیستم نیستید و تنها نیاز به نرم افزار مفسر دارید . پس برای اینکه کد اجرا شود هربار از ابتدا تا انتها باید تفسیر شده و نهایتا اجرا شود به شرطی که نرم افزار مفسر در سیستم وجود داشته باشد ، از این جهت نرم افزارهایی با زبان مفسری وابسته به سیستم نیستند و تنها کافیست نرم افزار مفسر در آن سیستم نصب شده باشد .

نرم افزار کامپایل شده فقط بر روی یک سیستم عامل خاص اجرا می شود . اما زمانیکه از یک مفسر استفاده می کنید به دلیل اینکه کدهای برنامه بصورت خط به خط اجرا و تفسیر می شوند می توانید بر روی هر سیستم عاملی از آنها استفاده کنید . برای اینکه بتوانید از کامپایلر و کد کامپایل شده بر روی یک سیستم عامل دیگری استفاده کنید بایستی کد را مجددا تغییر بدهید و برای سیستم عامل جدید مجددا کد را کامپایل کنید تا قادر به استفاده از آن باشید .

• سرعت اجرای برنامه

در زبان های مفسری به دلیل اجرای خط به خط کدهای برنامه ، منابع سیستم همچون Ram و Cpu بیشتر درگیر بوده و درنتیجه سرعت اجرا پایین تر است ، اما در زبان های کامپایلری به دلیل اجرای یکباره تمامی کدها ، سرعت بیشتری در اجرا خواهیم داشت .

• خطایابی برنامه ها

در زبان های مفسری به دلیل اجرا شدن خط به خط نرم افزار ، درصورت وجود خطا در هرخط از برنامه ، اجرای برنامه درآن قسمت متوقف شده ( و یا ادامه یافته و خطا های موجود در آن خط  که خطا وجود دارد نمایش داده خواهد شد ) از این جهت میتوانید به سادگی مشکل برنامه را در خط مدنظر تشخیص داده و حل کنید . اما در نرم افزارهای کامپایلری به این دلیل که کل برنامه به یکباره کامپایل و اجرا خواهد شد ، درصورت وجود خطا در پروژه باید سراسر کدهای نوشته شده را بررسی نموده و نهایتا بعد از یافتن خطا مجدد آن را کامپایل کنید .

جمع بندی

باتوجه به مواردی که گفته شد میتوان مزایا و معایب زبان های برنامه نویسی کامپایلری با مفسری را به سادگی دریافت . در زبان های مفسری استفاده از منابع سیستم بالا و سرعت اجرا کمتر است اما در زبان های کامپایلری اینگونه نیست . در زبان های مفسری خطایابی ساده تر است اما در زبان های کامپایلری دیباگینگ پروژه کمی دشوار است . مفسرها قابلیت استفاده از امکانات سیستم عامل را که برای بهینه سازی کدها و اجرای سریعتر برنامه در کامپایلرها استفاده می شود را ندارند .

یادگیری و کار با زبان های برنامه نویسی ساده تر است و میتوانید در مدت زمان کوتاه تری نسبت به زبان های کامپایلری به سطح تسلط بالایی دست پیدا کنید . برای مثال آموزش php و یادگیری آن بسیار ساده تر از یادگیری زبان ++C در ابتدای مسیر یادگیری برنامه نویسی است .

جهت اجرای یک برنامه مفسری روی سیستم ، حتما باید نرم افزار مفسر آن نصب شده باشد اما نرم افزار کامپایلری در دفعات بعدی اجرا ، نیاز به نرم افزار کامپایلر ندارد . بنابراین میتوان برنامه های مفسری را با نصب نرم افزار مفسر در هر سیستمی اجرا نمود و از این جهت وابستگی به سیستم عامل در این زبان ها معنی ندارد .